Dialogue - Polish

Hide

Vocabulary

Hide
debata "debate"
gospodarka economy, farming, farm
górnictwo mining
węgiel "coal"
ołów "lead"
gwara dialect, slang, busling, buzz, lingo, jargon
element element, component, unit, factor
język language

Lesson Notes

Hide

Cultural Insights

Zarówno na Śląsku, jak i w całej Polsce, poświęca się dużo uwagi terenom zielonym. Dlatego dziwnym wydaje się fakt, że śląska rzeka – Rawa – jest obecnie bardziej kanałem ściekowym niż rzeką. Jej woda był krystalicznie czysta ostatnio w 1875 roku. Już po upływie kilku lat została bardzo silnie zanieczyszczona przez rozwój przemysłu w regionie. Do roku 1893 wyginęły wszystkie ryby w Rawie. W latach 90-ych XX wieku wśród mieszkańców regionu krążył dowcip o tym, że Rawa zawiera tylko 14 procent wody.

 

Don't Drink the River Water in Silesia


With so much of Silesia and Poland in general being devoted to green lands, it seems very odd that a river there could be considered nothing but a sewage channel, but that's exactly how the Rawa River in Silesia is currently categorized. The last time it was known to be perfectly clear was in 1875, but in just a few years, it became extremely polluted by all the industry that moved into the region. By 1893, all of the fish in the Rawa River had died out. The locals began to joke in the 1990s that the river was only fourteen percent water.

Lesson Transcript

Hide
Śląsk
Śląsk to historyczny obszar, którego większość jest położona w Polsce, choć częściowo także w Niemczech i w Czechach. Jak można się spodziewać, język jakim posługują się mieszkańcy Śląska, zawiera elementy języków-polskiego, czeskiego i niemieckiego. Niektórzy językoznawcy uważają, że gwara śląska stanowi osobny język, a nie dialekt języka polskiego. Debata na ten temat ciągle trwa.
Ważnym elementem gospodarki Śląska jest górnictwo - większość regionu leży na bardzo bogatych złożach rud. Jednym z głównych bogactw mineralnych Śląska jest węgiel. Śląskie złoża węglowe należą do największych na świecie! Poza tym w regionie Dolnego Śląska występują bogate złoża miedzi, a także innych minerałów - złota, ołowiu, cynku, srebra, wapienia, marmuru, bazaltu i innych. Innym ważnym elementem gospodarki Śląska jest rolnictwo—uprawa zbóż, kukurydzy, ziemniaków itp. W regionie znajdują się również gospodarstwa mleczarskie, które produkują dość znaczne ilości mleka.
Na Śląsku występują duże obszary leśne, a także rozległe obszary rolne. Teren jest głównie płaski, choć wzdłuż południowej granicy znajdują się nieliczne góry i tereny pofałdowane.
W przeszłości Śląsk stanowił terytorium sporne Polski i Niemiec. Po zakończeniu I Wojny Światowej, region wszedł w skład Niemiec, ponieważ jego mieszkańcami byli głównie Niemcy. Jednak po zakończeniu II Wojny Światowej powrócił do Polski. Wielu Niemców mieszkających tu w tamtym czasie zostało wygnanych, a ich domostwa zostały zajęte przez polskich osadników wygnanych z tych regionów Polski, które po wojnie weszły w skład Związku Radzieckiego.